یوگای کودکان

برنامه کلاس‌های یوگا کودکان باشگاه دانش یوگا
 

روز مربی رده سنی تعداد جلسه شهریه (تومان)
پنجشنبه نازنین شاداب ۱۲ تا ۱۶ سال - مبتدی 4 600.000
میترا نریمانی ۴ تا ۷ سال - مبتدی
مونا ناصری ۸ تا ۱۱ سال - متوسطه

اگرچه کاربرد یوگا بر همگان مشخص شده است و هر کس با هر سن و سال و با هر شرایط بدنی می‌تواند یوگا را انجام دهد ولی کودکان از‌جمله گروهی هستند که اگر در سنین پایین توسط مربیان کارآزموده با حرکات یوگا آشنا شوند از لحاظ جسمی، ذهنی، احساسی، انعطافی و رسیدن به آرامش در سنین نوجوانی و جوانی به جایگاه والایی نائل می‌آیند.

کودکان از چه سنی می‌توانند شروع به تمرینات یوگا نمایند

  • کودکان در هر سنی قادر به تمرین یوگا هستند، اگرچه زیر 7 سال کار  مربی کمی سخت‌تر است تا بتواند علاقه‌ی آنان را به یوگا حفظ کند. هر چه قدر سن‌ کودکان پایین‌تر باشد، کم‌تر می‌توانند از دستورالعمل‌های یوگا پیروی کنند؛ کم‌تر می‌توانند تمرکز خود را حفظ کنند، بدن آن‌ها از قدرت کم‌تر و عضلات ضعیف‌تری برخوردار است، همچنین هماهنگی ذهنی- بدنی بچه‌ها در سنین پایین‌تر  بسیار کم‌تر بوده و ساختار و وضعیت بدنی آن‌ها انجام برخی از حرکات را مشکل‌تر می‌کند.

  • کودکان با تقلید کردن بهتر می‌توانند وضعیت‌های متنوع یوگا را انجام دهند، پس می‌توان این روش را جایگزین شرح‌دادن کرد.

  • کودکان کوچک‌تر در برخی موارد بدن منعطف‌تری دارند، ولی در عوض قدرت کم‌تری در نگه‌داشتن حرکت از خود نشان می‌دهند.

فواید انجام تمرینات یوگا برای کودکان

فواید جسمی تمرینات یوگا از سنین کم

  • تمرینات یوگا در کودکان سبب رشد ماهیچه ای شده، قدرت، استقامت، انعطاف‌پذیری و ساختار بدنی متناسب را در کودکان تقویت می کند. تقویت می‌ کند. همچنین صدمات ناشی از نشستن‌های طولانی‌مدت جلوی تلویزیون، کامپیوتر و مطالعه را از بین برده به سبب بهبود و حفظ تنفس صحیح در آنان کمک می کند.

  • تمرین یوگا سبب بهبود هماهنگی، آگاهی از بدن، تعادل، هوشیاری درونی و آرام شدن کودکان می‌شود.

 فواید ذهنی تمرینات یوگا از سنین کم

  • در سنین پائین یوگا سبب بهبود و بالا رفتن سطح تمرکز، هماهنگی و توان ذهنی، قدرت اراده و صبر می‌گردد.

فواید احساسی تمرینات یوگا از سنین کم

  • در سنین پائین سبب تغییرات هورمونی مثبت در نوجوانان می‌گردد. (مخصوصاً با انجام تمرین تنفسی آنولوماویلوما)، همچنین انجام حرکات یوگا در این سن و سال انرژی را در بدن متعادل و سبب آرامش و تمدد اعصاب بیشتر کودک می‌شود.

افزایش تمرکز کودکان

  • کودکان کمتر از بزرگ‌سالان تحت تأثیر فواید آساناها قرار می گیرند؛ مگر اینکه مربی در نمایش حرکات اغراق کند، به‌عنوان‌مثال بگوید «دوست داری مثل این حرکت را انجام دهی؟» (‌آن‌وقت در وضعیت کمان به عقب خم بشوند یا با تلاش بسیار همراه با آه و ناله‌ی زیاد و نفس‌نفس زدن از زمین بلند شوند). به دلیل این‌که بچه‌ها ذهنی فعال دارند، نشستن در یک مکان و به‌صورت ثابت برایشان دشوار است. این انرژی ذهنی نیازمند هدایت به سمت فعالیت‌های فیزیکی سازنده است (در غیراین‌صورت این انرژی می‌تواند در کلاس با صحبت‌های بیهوده و اضافی یا حرکات افراطی به هدر برود). به دلیل وجود احتمال هدر رفتن این انرژی سازنده، سرعت کلاس می‌بایست با  تنوع‌های حرکتی بسیار و خلاقانه برای جلب نظر بچه‌ها طولانی‌تر در نظر گرفته شود. در غیراین‌صورت، با ارائه‌ی  کمتر حرکات متنوع، زمان کلاس نیز می‌بایست کوتاه‌تر باشد.

نکات ضروری برای داشتن یک کلاس مفید کودک

کودکان دارای خصوصیات متفاوتی نسبت به بزرگسالان هستند که نیاز است برای انجام یوگا در نظر گرفته شود

  1.  تمرکز پایین و آگاهی بالا 

  • مدت‌زمان کلاس یوگای کودکان می‌بایست بین 45 تا 60 دقیقه باشد.

  • کوتاه بودن زمان ماندن در وضعیت های مورد نظر 

  • کوتاه بودن زمان ریلکسیشن کودکان نسبت به بزرگسالان

  • استفاده از تنفس‌ برای تمرکز بیشتر

  • جلب‌توجه بچه‌ها با نقل یک داستان، خواندن آواز یا یک دعا در ابتدای کلاس

  • خواندن دعا برای جلب‌ توجه دوباره‌ی بچه‌ها به کلاس

  • افزایش تعداد وضعیت‌ها با توقف‌های کوتاه در همان وضعیت

  1. انعطاف‌پذیری و انرژی بالاتر کودکان نسبت به بزرگسالان 

  • استفاده از آساناهای رقابتی مانند کبری کامل، لاک‌پشت، چرخ و...

  1. قدرت تخیل قوی

  • بازی با اسامی آساناها (اسامی حیوانات و...)

  • نقل داستان

  •  انجام مسابقات ساده

  • استفاده از تصویرسازی‌های ذهنی در حین ریلکسیشن

توصیه‌های مخصوص کلاس یوگای کودکان مخصوص مربیان یوگا

•    روش خاصی از تدریس را در کلاس به کار بگیرید تا شاگردان بتوانند با آن روش ارتباط برقرار کرده و آشنا شوند، اما فضا برای به کار بردن تنوع در حرکات را نیز در نظر بگیرید. 
•    کلاس را با یک دعای ساده آغاز کنید، چیزی سبب تمرکز ذهن بچه‌ها شود، چون ریلکسیشن ابتدای کلاس برای آنان دشوار است.
•    تا آنجا که برایتان مقدور است کلاس را بر اساس رده‌های سنی مشخص دسته‌بندی کنید.
•    گروه سنی کمتر از ۷ سال: قدرت بدنی کمتر، تمرکز پایین‌تر. بیشتر از داستان و بازی استفاده کنید.
•    گروه سنی بین ۱۲- ۷ سال: تمرکز بهتر، استفاده‌ی بیشتر از آساناها
•    گروه سنی ۱۲ سال به بالا: آموزش به سبک یوگای نوجوانان
•    از بچه‌ها بخواهید حرکات را  به خانواده‌شان نشان دهند؛ زیرا بچه‌ها برای نشان وضعیت‌ها به خانواده‌شان تلاش بیشتری را صرف تمرین می‌کنند.
•    از بچه های بچه‌های بازیگوش کلاس برای چیدن کلاس یا تمیز کردن سالن و یا نشان دادن وضعیت‌های جدید کمک بگیرید.
•    چند تا از بچه‌های گروه سنی ۱۲-۷ سال می‌توانند در کلاس کوچک‌ترها شرکت کنند تا شاید کوچک‌ترها از بزرگ‌ترها کپی‌برداری کنند. اگر کوچک‌ترها از این کار سرباز زنند، دیگر روی تشک یوگای خود نمی‌مانند و مربی باید فکر دیگری بکند.
•    اگر وقت اجازه داد، در ابتدا یا انتهای کلاس داستانی معنادار تعریف کنید.
•     تمرینات گردن و چشم را انجام دهید.
•    انجام سلام بر خورشید   باعث هماهنگی و تمرکز بچه‌ها می‌شود.
•    از اسامی مختلف برای هر یک از حرکات سلام بر خورشید استفاده کنید. سعی کنید از رقابت‌های همگانی برای تشویق بچه‌ها جهت انجام بهتر و هماهنگ سلام بر خورشید استفاده کنید.
•    بعد از سلام بر خورشید از بلند کردن تک‌تک پاها و سپس هر دو پا و دیگر تمرینات گرم‌سازی بدن استفاده کنید و بعدازاین وضعیت‌ها انجام آساناها را شروع کنید.
•    نظم کلاس پایه را حفظ کنید، اگرچه از تنوع حرکات می‌توانید به‌عنوان مکمل آساناها کمک بگیرید.
•    ریلکسیشن پایانی کلاس را ابتدا با سفت و شل کردن بدن شروع کنید، بعدازآن از تلقین‌های ذهنی، نام بردن تک‌تک اجزای بدن و تصویرسازی کمک بگیرید تا بتوانید آن‌ها را بی‌حرکت روی تشک نگه‌دارید.
•    انرژی سرزنده و شوخ داشته باشید، آساناها را برای بچه‌ها به حالت تفریح انجام دهید، اما هدف تمرکز و بهبود بچه‌ها که نیازمند تلاش است را در نظر داشته باشید.
•    از اسامی آساناها که به نام حیوانات است، بهره ببرید؛ حتی می‌توانید با توجه به سن بچه‌ها صدای حیوانات را تقلید کنید.
•    برای به چالش کشیدن بچه‌ها برای انجام حرکات خلاق باشید. در انجام راه‌های صحیح یا غلط اغراق کنید، به‌عنوان‌مثال توی ساندویچ خم به جلو چه چیزهای داری؟ این حیوان/حرکت چقدر بزرگ است؟ چقدر قدش بلند است؟ و ... 
•    از تصویرسازی برای تنفس استفاده کنید، برای مثال از واژه‌ی تنفس بالن بزرگ برای تنفس شکمی استفاده کنید.
•    نسبت به کشش‌ها بسیار سرزنده و شاد عمل کنید. به‌عنوان‌مثال حرکات ایستاده را با بلند کردن دست‌ها انجام دهید، سپس دست‌ها به سمت جلو؛ دست‌ها به پشت؛ تغییر وضعیت‌ها را با بالا و پایین پریدن انجام دهید تا بتوانید آن‌ها را ایستاده نگه‌دارید.
•    از تنوع آساناها برای ارتقاء ذهن بچه‌ها کمک بگیرید.
•    بچه‌ها رقابت را دوست داشته و به‌طور کلی عاشق خم به عقب‌ها و وضعیت‌های تعادلی هستند.
•    بچه‌ها به‌طور کل ایستادن روی سر را دوست داشته (بعد از سن ۳ سالگی امکان‌پذیر است). اگرچه برخی بچه‌ها هم دوست ندارند که سرشان را روی زمین بگذارند، بچه‌های کوچک‌تر به‌جای آرنج‌ها از دست‌ها و سر برای ایستادن روی سر کمک می‌گیرند.
•     روزهایی را برای نمایش دادن به خانواده‌ها و اعضای خانواده اختصاص دهید. این آماده‌سازی می‌تواند سبب تمرکز بهتر بچه‌ها بر روی حرکات شود.
•    از تصویرسازی‌های متعدد مخصوصاً در ریلکسی شن پایانی استفاده کنید. ریلکسیشن پایانی را می‌توان دشوارترین بخش کلاس دانست.