پیلاتس بهتر است یا یوگا؟ آیا میان انتخاب یوگا و پیلاتس بر سردوراهی قرار گرفته اید ؟ آیا فرق بین این دو ورزش را نمی دانید؟ این سوالات ممکن است برای کسانی که تازه می خواهند یوگا یا پیلاتس را شروع کنند ولی تفاوت آنها برایشان روشن نیست پیش بیاید. شاید این دو ورزش برای کسانی که با آنها آشنایی زیادی ندارند در ظاهر شبیه به هم باشند. برای همین می خواهیم به بررسی آنها و مقایسه یشان با هم بپردازیم. اگر می خواهید بین این دو رشته ورزشی یکی را انتخاب کنید باید شناخت بیشتری نسبت به آنها پیدا کنید. هر تصمیمی که بگیرید یکی ازآنها ویا شاید هر دو، بخشی از زندگی شما خواهند شد، بستگی به نتایجی دارد که می خواهید کسب کنید. ورزش پیلاتس در واقع اقتباسی است از آساناهای هاتایوگا، با اندکی تغییرات درسرعت و تکرار حرکات. پیلاتس مجموعه ایی از حرکاتی است که از جاذبه، وزن بدن و وسایل مخصوص در جهت افزایش مقاومت و توان بدن کمک می گیرد تا ماهیچه های تثبیت کننده بدن ورزیده و قوی شوند. اما یوگا فقط یک ورزش نیست، یوگا راه و روشی است برای بهتر زندگی کردن و شامل تمرینات روحی و جسمی، تمرکزذهن و ریلکسیشن و... می شود . تمرینات حرکتی که در یوگا به آن آسانا می گویند، تنها بخشی از یوگا هستند.
پیلاتس بر خلاف اغلب رشته های ورزشی تنها برروی نقاط خاصی تمرکز نمی کند. این ورزش با دارا بودن حرکات متنوع برای افزایش مقاومت، تناسب اندام و همچنین انعطاف پذیری بیشتربه بدن کمک می کند. خوب ایستادن، درست نشستن و همچنین درست راه رفتن همگی در نتیجه داشتن ماهیچه های قوی در مرکز ثقل بدن است. به همین دلیل است که افرادی که پیلاتس کار می کنند کمتردچار قوز و خمیدگی در ناحیه میانی و پشت خود می شوند. یوگا ورزشی جسمی وروحی است. تمرینات یوگا می تواند روح انسان را تقویت کرده و تعالی بخشند. حرکات یوگا طوری طراحی شده اند که بر ماهیچه ها، استخوان ها و اعصاب و روان تاثیرات مثبت و شگرفی میگذارند.
یوگا کانال های انرژی بدن را باز می کند تا انرژی حیاتی که به آن پرانا می گویند، راحتتر عبور کرده و به تمام نقاط بدن راه پیدا کند. انعطاف پذیری ماهیچه ها و مفاصل، یکی از نتایج انجام تمرینات یوگاست. انجام حرکات یوگا موجب می شود که ماهیچه ها قوی شده و مانع از صدمه دیدن استخوان ها بشوند. حرکات یوگا استخوان ها را نیز تقویت می کند و مانع از بروز پوکی استخوان می گردد. شاید تعجب کنید که چگونه ورزشی می تواند باعث تقویت استخوان ها شود؟ در یوگا بخصوص حرکاتی که بر دستها و پاها فشار می آورند مانند حرکات معکوس، مقاومت استخوان ها را بالا برده و آنها را متراکم و قوی می سازند. تمرینات یوگا همچنین گردش خون دربدن را تسریع می کند وبا افزایش اکسیژن رسانی به تمام نقاط، باعث کاهش بیماری های قلبی و عروقی شده و احتمال بروز سکته قلبی و مغزی را به مقدار زیادی کاهش می دهند.
یوگا و پیلاتس شباهت هایی با هم دارند و همین امر موجب می شود تا افراد برای انتخاب یکی از آنها دچار تردید شوند. هر دوی آنها روی استفاده همزمان از ذهن و جسم کار می کنند و آرامش و الگوهای تنفسی را به پرتوجویان می آموزند. یوگا قدمتی بیش از 5000 سال دارد واز شبه قاره هند برخاسته است. یوگا بیش از یک ورزش، یک دیسیپلین اخلاقی است که علاوه بر تمرین های بدنی شامل رژیم غذایی، دستورات اخلاقی، تمرینات تنفسی، مراقبه و با هدف تسهیل گردش انرژی حیاتی در بدن و در نتیجه فراهم آوردن آسایش و آرامش ذهنی و روحی است. عمر ورزش پیلاتس به حدود 80 سال می رسد و اولین بارتوسط یک ورزشکار آلمانی به نام جوزف پیلاتس به منظور توانبخشی سربازان ابداع شده است و در آن از ابزارهای کمکی برای بازگرداندن وضعیت بدنی فرد به قدرت و حالت طبیعی استفاده می شود. بعدها پیلاتس به عنوان ورزشی هوازی مورد پذیرش اروپاییان قرار گرفت و با استقبال فراوانی مواجه شد.
با وجود شباهت ها، یوگا و پیلاتس تفاوت های بسیاری نیز دارند که آن دو را از هم متمایز می کند. این تفاوت ها را می توان در اهداف، اصول، تجهیزات، سرعت و مدت حرکات، میزان چربی سوزی وکاهش وزن، انعطاف پذیری بدن مشاهده نمود. یوگا و پیلاتس هر دو بر روی مت اجرا می گردند و فاقد پرش و جهش هستند، برای همین از دید بعضی افراد تازه کار به ظاهر شبیه به هم می رسند.
هدف، یوگا بیشتررسیدن به تمرکز و آرامش و آگاهی درونی است. یوگا تمرکز را ابتدا بر روی جسم و بعد روی تنفس و سپس روی ذهن می گذارد و این اهداف را طی هشت مرحله انجام می دهد یعنی: یاما(مقرارت اجتماعی)، نیاما(مقرارت فردی)، آسانا(تمرینات حرکتی و تمرکز روی جسم)، پرانایاما(تمرکز و کنترل تنفس)، پراتی آهارا(توجه به افکار)، دهارانا(کنترل افکار)، دیانا(تمرکز روی آگاهی بدون فکر) و سامادهی( ماندن در آگاهی بدون فکر). در پیلاتس هماهنگی، تقویت و انعطاف پذیری کل بدن و هماهنگی میان جسم و ذهن و تنفس به طور همزمان مد نظر است. پیلاتس دارای شش اصل کنترل، تمرکز، تحرک، ایجاد نیروی دفاعی، تنفس و دقت است به عنوان ورزشی برای آمادگی جسمانی و سلامتی بسیار مفید می باشد. در انجام حرکات ورزشی تجهیزات این دو کمی متفاوت است. برای انجام حرکات یوگا می توان از صندلی، آجر و طناب یوگا استفاده کرد و تجهیزات پیلاتس توپ، حلقه و... می باشد.
هر یک از طرفداران این دو ورزش می گویند که تمرینات آنها همان چیزی است که هر ورزشکاری به آن نیاز دارد. از این رو بسیاری از مردم متقاعد شده اند که یکی از این دوحتما نسبت به دیگری برتری دارد. اما برای گرفتن نتیجه مطلوب و انتخاب درست باید دید که هدف اصلی ما چیست؟ امکان دارد یوگا و پیلاتس از بعضی جهات نتایج مشابهی داشته باشند وحتی بتوانند به صورت دو ورزش مکمل در کنار هم انجام شوند. پیلاتس بیشتر به ماهیچه های هسته و تقویت آنها می پردازد و یوگا به نرمی و انعطاف پذیری اندام های بدن توجه دارد. پیلاتس و یوگا هر دو این پتانسیل را دارند که بر روی تناسب اندام کار کنند. یوگا سبک های متعددی دارد که هر سبک به شیوه خاص خود بر روی بدن و ذهن کار می کند، پیلاتس تنها یک ورزش است که تکنیک های متفاوتی دارد.
پیلاتس و یوگا هر دو به بهبود تمرکز حواس، تعادل، قدرت و انعطاف پذیری بدن کمک می کنند. برای رسیدن به نتایج مطلوب باید تمرکزوتوجه خود را روی هر تمرین بگذارید. هر دو ورزش پابرهنه و بر روی مت انجام می شوند. حفظ تعادل در یوگا اهمیت زیادی دارد. تمام حرکات و حالت های یوگا در راستای به حداکثر رساندن انعطاف پذیری بدن عمل می کنند. ماهیچه های هسته در یوگا نیز تقویت می شوند اما تمرکز اصلی یوگا برروی تعادل است. بنا به گفته برخی از کارشناسان "اگر پیلاتس را شروع کنید درهای یوگا هم به روی شما باز خواهند شد". این دو ورزش می توانند مکمل هم بوده و مانند دو کفه ترازو عمل کنند.
تفاوت مقدار کاهش وزن در ورزش های یوگا و پیلاتس
هم یوگا و هم پیلاتس می توانند به بدن فرم و تناسب دلخواه را بدهند و ماهیچه های بدن را قوی سازند. اما پیلاتس تاثیر بیشتری درسرعت کاهش وزن و فرم دهی سریعتراندام ها دارد. البته کاهش وزن به نوع و شدت تمرین هایی که انجام می دهید بستگی زیادی دارد. به طور کلی یوگا و پیلاتس در کاهش وزن و کالری سوزی موثر هستند و تفاوت آنها در سرعت این فرآیند است. اگرهدف اصلی شما تنها کاهش وزن باشد، پیلاتس انتخاب مناسبی است چون فعالیت های آن شدت بیشتری دارند و در نتیجه از قدرت چربی سوزی بالاتری برخوردار است . حرکات یوگا طولانی تر بوده و با آرامش بیشتری انجام می شوند. تمرینات هر دو ورزش شامل حرکات کششی، قدرتی، تنفسی وتمرکز ذهنی است. پیلاتس زمان حرکات کوتاه تری دارد و معمولا برای افزایش استقامت بدن از شدت بیشتری استفاده می کند.
تاثیرات ذهنی یوگا بیشتر است یا پیلاتس؟
یوگا تمریناتی سنتی و باستانی است که در جستجوی معنویات می باشد. یکی از تمرینات مهم و پایه ایی یوگا مدیتیشن است که بر روی تمرکز ذهن بر لحظه حال کار می کند. یوگا و پیلاتس هر دو تمریناتی دارند که تنظیم و هم ترازی ذهن و بدن را افزایش می دهند ولی پیلاتس به اندازه یوگا بر روح و روان تاثیر نمی گذارد. یوگا تاثیرات مفیدی در سلامت ذهن و روح انسان دارد. یوگا سیستم عصبی را آرام کرده و استرس واضطراب را کاهش می دهد، محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال که سطح هورمون ها را کنترل می کند تنظیم نموده و باعث آرامش ذهن می شود. هدف اصلی یوگا رسیدن به حالت آگاهی بدون فکر است، این هدف که با تمرینات مدیتیشن کامل می شود با افزایش توجه و تمرکز، و خالی کردن ذهن از افکار ناخواسته و اضافی، باعث آرامش بسیار و سلامت روح می گردد. به علت توجه بیشتر بر روی کنترل ذهن و معنویات، یوگا بیشتر از پیلاتس برای رفع افسردگی و نگرانی و سایر مشکلات روحی و روانی مناسب است. اگر به دنبال کاهش اضطراب و استرس و یافتن آرامش هستید یوگا می تواند برای شما بسیار مفید و موثر باشد.
تفاوت های تنفسی در یوگا و پیلاتس
تکنیک های تنفسی در یوگا و پیلاتس با هم تفاوت دارند. در پیلاتس تنفس، انرژی مورد نیاز ماهیچه ها را برای تمرین بهتر فراهم می کند و تمرکز، روی تنفس میزان اکسیژنی که وارد بدن و ماهیچه ها می شود قرار می گیرد و باعث ریلکس شدن ماهیچه ها می شود. در یوگا تنفس به افزایش آرامش کمک می کند و تمرکزدائم بر تنفس بسیار مهم است. فرستادن هوا به قسمت هایی که استرس را ذخیره کرده اند، به آزاد کردن آن نواحی از فشار و انقباض کمک می کند.
یکی دیگر از تفاوت های عمده این دو ورزش در مکانیزم تنفسی است. در انجام آساناهای یوگا، دم و باز دم از راه بینی صورت می گیرد. ولی در پیلاتس دم از بینی و باز دم از دهان انجام می شود. در یوگا تنفس به صورت کامل و با به کارگیری کل حجم ریه می باشد در حالیکه در پیلاتس به جهت در گیر کردن ماهیچه ها ی مرکز قدرت بدن، دم فقط با جریان دادن هوا در بخش فوقانی ریه و به صورت جانبی صورت می گیرد و به این ترتیب میزان اکسیژن ورودی به بدن و انتقال آن به ماهیچه ها کنترل می شود. بخشی از تمرینات یوگا یعنی پرانایاما، به کنترل دم و بازدم اختصاص دارد، به همین علت در افزایش گنجایش ریه ها، اکسیژن رسانی به خون و عملکرد سیستم تنفسی کارایی کاملتر و وسیع تری دارد.
بررسی میزان انعطاف پذیری
انعطاف پذیری و تقویت ماهیچه های بدن، یکی ازاهداف و نتایج این دو ورزش هوازی به شمار می آید. یوگا بر انعطاف پذیری ماهیچه ها ومفاصل، و پیلاتس بر استقامت و تقویت آنها تاثیرات بیشتری می گذارند. یکی از مهم ترین تفاوت ها بین پیلاتس و یوگا این است که یوگا برای انعطاف بدن موثرتر بوده و به تدریج انعطاف پذیری اندام ها را افزایش می دهد. کشش و حرکات ایستایی و تعادلی، زمینه های اصلی حرکات یوگا هستند. پیلاتس بیشتر پویاست وبه انعطاف پذیری درآن کمترتوجه می شود. مهمترین تفاوت بین پیلاتس و یوگا این است که یوگا بیشتربر انعطاف پذیری بدن کار می کند و پیلاتس بر روی تقویت و استقامت ماهیچه ها.
شهلا قاسمیان دستجردی
